`free` Komutu
Kelime anlamı ile free memory yani serbest bellek anlamına gelir. Bu komut, Linux ve Unix tabanlı sistemlerde sistemdeki bellek (RAM) kullanımını izlemek için kullanılır. `free` komutu, toplam bellek, kullanılan bellek, boş bellek ve diğer bellek istatistiklerini detaylı bir şekilde özetler.
`free` Komutunun Temel Kullanımı
Bellek Bilgilerini Görüntüleme:
free
Yukarıdaki komut, sistemdeki bellek ile ilgili bilgileri ekrana yazdırır. Çıktı, toplam bellek, kullanılmakta olan bellek, boş bellek ve diğer detayları gösterir.
Bellek Bilgilerini Megabyte Olarak Görüntüleme:
free -m
Yukarıdaki komut, bellek bilgilerini megabyte (MB) cinsinden gösterir.
Bellek Bilgilerini Gigabyte Olarak Görüntüleme:
free -g
Yukarıdaki komut, bellek bilgilerini gigabyte (GB) cinsinden gösterir.
Bellek Bilgilerini İnsan Okunur Formatta Görüntüleme:
free -h
Yukarıdaki komut, bellek bilgilerini en uygun formatta (kullanıcıya kolay okunur biçimde) gösterir.
Bellek Bilgilerini Sürekli Güncelleme:
free -s 5
Yukarıdaki komut, bellek bilgilerini her 5 saniyede bir güncelleyerek gösterir.
`free` Komutunun Çıktısı
total used free shared buff/cache available
Mem: 15G 7.1G 4.4G 1.2G 3.6G 6.8G
Swap: 2.0G 0B 2.0G
Yukarıdaki örnekte `free` komutunun çıktısına bir örnek verilmiştir. Çıktıda yer alan bilgiler şunları gösterir:
- Total: Toplam bellek miktarı (15 GB)
- Used: Kullanılmakta olan bellek (7.1 GB)
- Free: Tamamen boş bellek (4.4 GB)
- Shared: Paylaşılan bellek (1.2 GB)
- Buffers: Çekirdek tarafından kullanılan tampon bellek (3.6 GB)
- Available: Yeni süreçlerin başlatılabileceği kullanılabilir bellek (6.8 GB)
- Swap Total: Toplam swap alanı (2.0 GB)
- Swap Used: Kullanılmakta olan swap alanı (0B)
- Swap Free: Boş swap alanı (2.0 GB)
`free` Komutu Yoksa
Kullanılan sistem içerisinde eğer `free` komutu yoksa bu durumda kurulum için:
/*Debian ve Ubuntu Tabanlı Sistemlerde:*/
sudo apt update
sudo apt install procps
/*Red Hat ve CentOS Tabanlı Sistemlerde:*/
sudo yum install procps-ng
/*Arch Linux Tabanlı Sistemlerde:*/
sudo pacman -S procps-ng
/*openSUSE Tabanlı sistemlerde:*/
sudo zypper install procps
Yukarıdaki adımları takip etmeniz yeterli olacaktır.